රජරට පාරම්පරික කොටු ගම්මානවල ජනතාව බණ පොත් හා පන්සල සමඟ දැඩි බැඳියාවක් පැවතිණි. වාර්ෂික බණ පින්කම් මාලාවල් මෙන්ම දොරකඩ අස්න - ආලවක දමනය - සච්චක දමනය ආදී දෙබස් සහිත රංගමය ආකාරයේ ධර්ම දේශනා ද ඒ අතර විය. මේ කුමන ආකාරයේ බණ පින්කම් තිබුණ ද කවි බණවලට ඔවුන් විශේෂ ළැදියාවක් දැක්වූහ. ඒ හැර ගුත්තිලය – බුදුගුණාලංකාරය – යසෝදරාවත - වෙස්සන්තර ජාතකය ආදී කවි පොත් ද භාවිතයේ පැවතිණි.
ඉන් අනතුරුව කොළඹ යුගයේ කවීන්ගේ නිර්මාණකරණයට පෙර පැවතියේ කවි කොළ හා පිටු 4 සිට 10 දක්වා වන පුංචි කවි පොත්ය. රජරට නියං සාගත වැඩපළවල්වල මේ සත දෙකේ සත තුනේ කවිපොත් ශීඝ්‍ර ලෙස අලෙවි වුණි. කොළඹ යුගයේ කවියෙක් වූ බී.එච්.අමරසේනයන් යශෝධරා - සැවැත්සුන්දරි – ආදී කවිපොත් ලිවීමට පෙර ජනතාව අතරට ගිය කුඩා කවි පොත් රාශියක් විය.
කීර්තිලතා නෝනා මහත්මිය යන නමින් විශාල කවි පොත් ප්‍රමාණයක් ලියවී ඇති අතර තවත් එවැනි කවීන් කීප දෙනකු කවි පොත් ලියා ඇත. ඒ අතර ජාතක කතා කීපයක් ද විය. ඒ අතුරින් සද්ධන්ත ජාතකය එදා අතිශයින් ජනප්‍රිය වී තිබුණි.
ඒ සමඟ ම වෙස්සන්තර සිරිත නම් වූ කවි පොතක් ද නිරන්තර ව භාවිතයට ගැනිණි. මේ කවි පොත ඒකාකාරී සමුදුර ගොස විරිත කවි ආරෙන් මිදී රසබර විරිත් රැසකින් ලියැවී තිබීම එහි විශේෂත්වයකි. වෙස්සන්තර සිරිත, කාබේරිකතාව (කාපිරි කුමාරයගෙ කතාව) අන්ධමව් තුන්දෙනාගෙ කතාව, මුවන්තිස්ස කුමාරයගෙ කතාව - ලියනෝරා කුමාරිගෙ කතාව ආදී දීර්ඝ කතාන්දර අතිශයින් ජනප්‍රිය වී තිබුණි. වැඩිහිටියන් පැල්වලට යද්දී ගමේ ඉතිරිවන වැඩිහිටි අත්තම්මලා අත්තප්පලා මෙබඳු කවිපොත් දරුවන් ලවා ශබ්ද නඟා කියවනු ලැබීය. ඒ අනුව මෙබඳු කතා කවියෙන් අසා සිට කතාවක් වශයෙන් තවත් කෙනකුට පැවසීම ද සිරිතක් ව පැවතිණි.
වනේ කැක්කුමට ගවයා
තැවෙන වර
මසට ලොබින් කපුටෙකු පැන
කොටන යුර
සැමියා මළ දුකින් දුක්වන
මට මෙ වර
කුමන සැප පතා කරනෙම් ද
කරදර
කීර්තිලතා නමැති කිවිඳියක විසින් ලියවී ඇති එබඳු කවි පොතකින් මේ කවිය පාඩම් කළ බව අප සමඟ තොරතුරු පැවසු මවක් පැවසුවා ය. එවකට කවි ලියූ කවියන් අතර බුදුබණ ජාතක කතා ආදී බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ එන සිද්ධි ගැන ලියූ කවි වලට අමතරව මුතු කුමාරී කතාව හා ලියනෝරා කුමාරිගෙ කතාව යන කතාවල චරිත බටහිර නම්වලින් යුක්ත ය.
මුතුකුමාරී කතාවේ කතානායකයා අස්නේසන් කුමාරයා ය. ලියනෝරා කුමරි කතාවේ ප්‍රධාන චරිතය ලියනෝරා නමැති කුමරියක් ය. මේ කතාව අප සමඟ පැවසූ වැඩිහිටියා ලියනෝරා යන්න වැහැරුවේ ලියන හොරා යනුවෙනි.
ඒ අනුව ඒ යුගයේ ජනපි‍්‍රය වූ කවි පොත්වලට බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ කතාවලට අමතරව බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යවාදය ඔස්සේ පැමිණි යුරෝපීය ජනකතා ද කවියට නැඟී ඇති බව පෙනේ. මේ හැර බී.එච්.අමරසේනයෝ බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ සුවිශේෂ චරිත කවියට නැඟීමට පෙර ද ඒ ආසන්න කාලයකදී කවි පොත් ලියූ කවිකාරයන් රැසක් සිටි බව පෙනේ.
මේ හැර නුවරකලාවියෙන්ම බිහිවූ කවි පොත් කීපයක් ගැන ද සඳහන් වෙයි. ඒ අතර “අශ්ඨනාරි සන්දේශය” විශේෂ කවි පොතකි. කුරුණෑගල නාතගනෙන් පිටත්වන කාන්තාවන් අට දෙනෙක් නුවරකලාවිය හරහා ගිය ගමනක් ගැන ඒ සන්දේශ කාව්‍යයෙන් කියැවේ.
ඊට අමතරව තිස්පනේ සාගත කාලයේ ලියවුණ “සාගත කවි”, “රට සාය හීපද ආදී කවි පොත් ද අද දක්වාම ජනප්‍රියව පවතී. දෙමළිට බැඳි කවි – තලගොයි මැරීම පිළිබඳ ලියවුණු කවි ආදිය නුවර කලාවියෙන්ම බිහිවූ කවි වශයෙන් හඳුන්වා දිය හැකිය.
මේ අනුව බලනවිට අපේ බෞද්ධ සාහිත්‍යය ඇසුරෙන් පෙර රජ දවස ලියවුණු කවි හා කොළඹ යුගයේ බිහිවුණු කවිවලට අතර මැදි යුගයේ ග්‍රාමීය පද්‍ය සාහිත්‍යයක් පැවති බව පෙනේ.
කඩදාසි හා මුද්‍රණ ක්‍රියාවලිය ව්‍යාප්ත වූ මුල් යුගයේ මේ කවි පොත් සාහිත්‍ය ඇරඹී ඇති බව පෙනී යයි. එදා පැල්කවි හා වෙනත් ජනකවි ගායනා කරමින් වෙලේ හේනේ පැල් රැකි ගැමියා ශීඝ්‍රයෙන් මේ කවිපොත්වලට යොමු වූ බව පෙනේ.
ලන්තෑරුම දල්වා පැලේ එල්ලා එහි එළියෙන් මේ කවිපොත්වල කවි තාලයට ගායනා කිරීම එකල බහුලව පැවතිණි. මේ ලේඛකයා ළමා අවධියේ එබඳු කවිපොත් හේනේ පැල්වල නිරන්තරයෙන් පැවතිණි. එම යුගයේ කඩදාසි කොළයේ අච්චු ගැසූ එබඳු කවි කොළ ගමට ව්‍යාප්ත වීමත් සමඟ පැල් කවිය අභිබවමින් මේ කවිපොත් අතිශයින් ජනාදරයට පත්වී ඇත.
මෑත අතීතයේ ජනසාහිත්‍යයට පිවිසි මෙබඳු පොත් අද වන විට ශීඝ්‍රයෙන් ජනතාව වෙතින් බැහැරව පවතින අතර එම කවි පොත් යුගයේ මතක සටහන් නම් ලේසියෙන් බැහැර කළ නොහැකිය.
0 comments:
Post a Comment