මගේ සින්දු කියන්න දෙදෙනකු ඕනැ නෑ
ඒ නිසා මේ ප්‍රසංගයට පුතා නෑ ටී.එම්. ජයරත්න
යථාර්ථවාදී ජීවිතාවබෝධයක් සහ අර්ථපූර්ණ පණිවිඩයක් ජන සමාජයට ලබා දෙමින් ඔහුගේ හඬින් ගීතවත් වූ රසබර ගීතාවලියේ සුවිශේෂ තැනක් හිමි කර ගන්නා “අඳුරු කුටිය තුළ දොරගුළු ලා ගෙන” ගීතය මුලින්ම ගයමින් ඔහු සිය ප්‍රථම ඒක පුද්ගල ගී ප්‍රසංගය වන “සොඳුරු අතීතය” අවදි (ආරම්භ) කරනු ඇත. ඉන්පසු “පාවී පාවී මේ එන්නේ” – “සැනසුම් සුසුමන්” – “ජීවිතේ අමධාරා” – “ඔබ හා මෙමා” – “රුවට රුවේ සකුරා ඉවුරේ” – “හඳුනා ගත්තොත් ඔබ මා” – “රත්තරන් නෙත් දෙකින්” – “අම්බරේ දිලි දිලී” – “අම්මා සඳකි” වැනි ගී ගයමින් ඔහු සිය ශ්‍රාවකයන් ආනන්දයෙන් ප්‍රඥාවට ගෙන යමින් ගීතයෙන් ජීවිතය උගන්වනු ඇත. උදාවන මෙම 11 වැනිදා සවස කොළඹ මියුසියස් විද්‍යාලයීය රංග ශාලාවේදී “රසඳුන” පාඨක ඔබටත් ඔහු ගීතයෙන් ජීවිතය කියා දෙන අයුරු රස විඳින්නට පැමිණිය හැකි ය. මෙම “ස්වර වර්ණ” සිය සිතුවිලි සමඟින් වර්ණ ගන්වන්නට ප්‍රවීණ ගායන ශිල්පී ටී.එම්. ජයරත්න මෙලෙස අප සමඟ එක් වන්නේ ඔබට ඒ සඳහා “එන්න” කියා ඇරයුම් කරමින් ය.
”එන්න, මා ගයන ගීත අහලා යන්න එන්න. මම මෙම ප්‍රසංගය කරන්නේ අයකිරීමකින් තොරවයි. සද්භාවයෙන් කෙරෙන මෙම ප්‍රසංගයෙන් ලැබෙන මුදලින් සියයට හැටක් (60%ක්) කිසියම් පුණ්‍යාතනයක් හෝ රෝහලක් හෝ අනාථ නිවාසයක් වෙනුවෙන් යොදවන්නයි සැලසුම් කරලා තියෙන්නේ. එන්න, ඇවිත් ඔබත් මා සමඟ මෙම පුණ්‍ය කටයුත්තට දායක වෙන්න. මගේ මේ ‘සොඳුරු අතීතය’ තුළින් ඔබට ගීතවත් සන්ධ්‍යාවක් උදාකර දෙන්න මම කැපවී ඉන්නවා.”
”මේ ප්‍රසංගයේ දී මම ගීත විසිපහක් පමණ ගයනවා. යුග ගී ගායනයට කලාශූරී ලතා වල්පොල, ඉන්දිකා උපමාලි සහ සන්ධ්‍යා බුලත්සිංහල එක්වෙනවා. සමහරවිට මගේ දියණිය නවීන්ද්‍රාත් එයට එක්වෙන්න ඉඩ තියෙනවා. ‘අවිරාම ගී වැලක්’ ගයන්නත් සූදානම් කර තියෙනවා. ‘සොඳුරු අතීතය’ වර්තමානය හරහා අනාගතයට යාමක් ලෙස හඳුන්වන්නත් පුළුවන්. හැබැයි මෙහි නැටුම් නැහැ. එමෙන්ම පසුබිමින් තිරයක දිස්වන රූප රාමු නැහැ. ගීත ශ්‍රවණය කර විඳින්න සලසා දෙනවා. වික්ටර් රත්නායකයන් ‘ස’ ප්‍රසංගය බොහොම අහිංසක විදිහට, චාම් අයුරින් පටන් ගත්තා වගේම තමයි මේ ‘සොඳුරු අතීතය’ ප්‍රසංගයත් බොහොම චාම් විදිහටයි පවත්වන්නේ. ශ්‍රාවකයන්ට හොඳට දැකලා, අහලා, වේදනාවක් නැතුව හීන්සැරේ ගී රසවිඳගන්න සලස්වා දෙනවා මෙයින්.”
මීට දශක තුනකට පමණ පෙර පටන් ඔබේ ඒක පුද්ගල ගී ප්‍රසංගයක් ඉදිරිපත් කරන්න ඔබට හැකියාව තිබිලත් ඒ සඳහා ඔබ මෙතෙක් ප්‍රමාද වූවේ ඇයි..?
”මම මෙයට පසුබා සිටි එක හේතුවක් තමයි මට පිරිසක් නැතිකම. ඇත්තටම පිරිස් බලයක් මා වටා ගොඩ නගා ගන්න ඕන කමක් මට තිබුණෙත් නැහැ. එය කෑමෙන් බීමෙන් නොවෙයි කෙරෙන්න ඕනේ. මගේ යහපත් ගති පැවතුම් තුළයි එය වෙන්න ඕනේ. ඉතාලියේ දී මම වීදුරු වලින් වසා තිබුණු යේසුස් වහන්සේගේ ප්‍රතිමා සිප ගනිමින් දණ ගාගෙන යනවා දුටු සමහර අය ‘ඇයි එහෙම කරන්නේ’ කියලා ඇහැව්වාම මම කිව්වා - ‘මම හොඳ බෞද්ධයෙක් නිසා’ කියලා. හොඳ බෞද්ධයාට කොයි ආගම දහමත් එකයි. එහෙම නේද වෙන්න ඕනි. ලෝකයේ තෙත් හදවත් තියෙන යහපත් පුද්ගලයින් ඇසුරට ලැබීම හරියට වටිනවා. ඒක හරියට ගිනියම් වෙච්ච වැල්ලක යනකොට මහ වැස්සක් ඇද හැලෙනවා වාගෙයි. ඒ නිසා එවැනි පුද්ගලයින් ඇසුරට අපි මතු මතුත් ප්‍රාර්ථනා කරනවා, කෙම් බිමකට සම්ප්‍රාප්ත වුණා වගේ.
ඒ වගේ තමයි ලාබ ලබන තෘෂ්ණාවලින් තොරව ආගම්, කුලමල, ජාති භේදවලින් තොරව කටයුතු කරන යහපත් මිනිස් යුවළක් ලෙස මේ සතීන්ද්‍ර විජේපුර පවුල මට හඳුනාගන්න ලැබීමත්. මීට ඉහත දී මොවුන් මට මුණ ගැසුණා නම් මේ ප්‍රසංගය මෙතරම් ප්‍රමාද නොවී පවත්වන්න තිබුණා. ඒත් ඉතින් දෙවියන් වහන්සේගේ කැමැත්ත තමයි මේ. දෙවියන් වහන්සේගේ අනුදැනුමෙන් තොරව අපිට කිසි දෙයක් කළ නොහැකියි කියා මා හිතනවා. මට පිරිසක් නැතිකම හැරුණු විට මේ ප්‍රසංගය ප්‍රමාද වෙන්න තවත් කරුණක් වුණේ ‘ප්‍රසංගයක් සඳහා අනුන්ගේ මුදල් වියදම් වෙනවාට මා තුළ පැවති අකැමැත්ත. ඇයි ඒවා මගේ නොවන හින්දා. මගේ නොවන අනුන්ගේ අබමල් රේණුවක තරමක දෙයක් මා කිසි දවසක මගේ ගෙදරට ගෙනල්ලා නැහැ. අනික් විශේෂ කරුණ තමයි මං ගෙදර දොර, දරු පවුල එක්ක හරියට බැඳිලා සිටීම. පැය විසි හතරෙම ගෙදර දොර බලාගෙන ඉන්න ඕනකමක් මගේ තියෙනවා. එමෙන්ම ප්‍රසංගයක් කරනවා කියන්නේ දුක් සහිත ක්‍රියාදාමයක්. ඒ දුක විඳින්නත් මගේ කැමැත්තක් තිබුණේ නැහැ.”
එසේ නම් “සොඳුරු අතීතය” ප්‍රසංගය එළි දකින්නේ ඔබේ අකැමැත්තෙන් ද..?
”දැන් එහෙම නැහැ. මුලදී මම මෙයට 99.9% ක්ම පසුබෑවා. මොකද මෙවැනි ප්‍රසංගයක් ඉදිරිපත් කිරීමේදී වේදිකාගත කිරීම දක්වා මොනතරම් දුක් කම්කටොලු රාශියකට මුහුණ දෙන්න වෙනවද කියන එක මම දැනගෙන උන්නු හින්දා. මම අනික් අයගේ ගීත අහලා සතුටු වෙනවා. මටත් තව දෙතුන් දෙනෙකු ගී ගයන ප්‍රසංගයක ගී ගයන්න ලැබුණාම ගිහිල්ලා ඔය කීයක් හරි ලැබෙන මුදලින් විදුලි බිල්, දුරකථන බිල් ආදිය ගෙවා ගෙන ඉන්න එක හොඳයි කියලයි මං හිතාගෙන උන්නේ. හැබැයි ඉතින් සත්‍ය ක්‍රියා කරමින් මගේ දයාබර බිරිය (මාලනී) මේ ප්‍රසංගය පසුපස උන්නානේ. එතැන තමයි මේ ගැටය තදම වුණු තැන. සතීන්ද්‍ර සහ ඩිලානි විජේපුර යුවළ සමඟ එකතු වෙලා මාලනී ප්‍රසංගය කරන්න වෙන තැනටම කටයුතු සැලැස්වුවා. දැන් ඉතින් මේ හැමදේකටම මුල් වෙන්නේ මමයි. මගේ ගී ගායනාවන්ට අතීතයක් තිබුණානේ. ඒ නිසා තමයි වර්තමානය හරහා අනාගතය කරා යන්නේ.”
ඔබේ “සොඳුරු අතීතය” ප්‍රසංගයට දායක වෙන අනිකුත් ශිල්පීන් කවුරුන් ද..?
”සංගීත අධ්‍යක්ෂණය සිදු කරනු ලබන්නේ රෝහණ වීරසිංහයන් විසිනුයි. පිටපත හා සම්බන්ධීකරණය සමුද්‍ර වෙත්තසිංහගෙන්. කථනය වසන්ත රෝහණ විසින් කරනු ලබනවා. ස්වාධීන රූපවාහිනිය විද්‍යුත් මාධ්‍ය නිල අනුග්‍රහය සපයනවා. විශේෂයෙන්ම මෙම ප්‍රසංගය සඳහා මුලින්ම මට කතා කරලා මෙයට අනුග්‍රහය ලබා දෙමින් මා සමඟ ඉන්නේ මගේ ගීත රසික දෙපොළක් වන සතීන්ද්‍ර සහ ඩිලානි විජේපුර යුවළයි. ඔවුන් සමඟ කතා බහ කර මෙයට මැදිහත්කාරකම් කළේ මගේ දයාබර බිරිය මාලනියි. ඇය හොඳ බිරියක්.”
මාලනී ඔබේ දයාබර බිරිය පමණක්ම නොවී ඔබේ සෞන්දර්ය චාරිකාව නැවුම් ඉසව්වකට හැරවීමටත් දායක වූවා නේද..?
ඔව්, මා ගැයූ ඇතැම් ගී අසා ‘ඔය බොළඳ ගී ගයන්නේ මොනවටද’ කියා විමසමින් කරුණු පහදා දෙමින් ‘සොඳුරු අතීතය’ සහ ‘අම්මා සඳකි’ වැනි ගී සංකල්පනා ලියා දීලා මාලනී මට අනගි දායකත්වයක් සපයා දී තියෙනවා. කලකට පෙර කැසට් ගීත මැජික් එකෙන් විසංඥ වෙලා මා ගීත ගය ගයා සිටිද්දීත් ගායනයට සුදුසු ගී පදමාලා තෝරා ගැනීමේදී මාලනීගෙන් ලැබුණු දායකත්වයත් අනගියි. මාලනී ලියන්නේ උත්තරීතර ප්‍රේමය පිළිබඳවයි. ගායන ශිල්පියෙකු පැවැත්මට නම් යහපත් පවතින ගී නිර්මාණ ගයන්න ඕනේ. මාලනී මගේ ගමන ඒ යහපත් ඉසව්ව කරා හැරෙව්වා.”
”යහපත් ගී නිර්මාණ” ලෙස ඔබ හඳුන්වන්නේ කුමන ගී නිර්මාණ ද..?
”මේ ලෝක වාසීන්ට වැඩදායක වන ගී නිර්මාණ තමයි යහපත් ගී නිර්මාණ වෙන්නේ. මා මීට ඉහතදීත් ඔබ සමඟ පවසා ඇති මේ කාරණා. පසුගිය කාලය පුරාම වැඩිපුර ගී නිර්මාණ බිහි වී ඇත්තේ ආනන්දය පිණිසම නොවේ. එය විශාල අඩුපාඩුවක්. ගීත ශ්‍රාවක මේ රටේ ජනතාවට ආනන්දයෙන් ප්‍රඥාවට යා හැකි යහපත් ගී නිර්මාණ බිහි කිරීමේ මෙහෙවරය ඉටු කිරීමට කලාකරුවන් ලෙස අප බැඳී සිටිනවා. අප රට වැනි සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක කලාකරුවන් වශයෙන් ජන ජීවිතයට ප්‍රයෝජනවත් වන යහපත් කලා කෘති නිර්මාණය කිරීමේ වගකීම අපට පැවරී තිබෙනවා. මේ රටේ ජනතාව රට දැය, මිනිස් ජීවිතය, පරිසරය පිළිබඳ ආදරය මෙන්ම භේද බින්න නොවී එකමුතුව වැඩ කරන්න ආසාව උපදවන සාරගර්භ අර්ථ පූර්ණ ගී ගැළපෙන තනු සහ සුදුසු ගැයුම් සහිතව ඉදිරිපත් කිරීම කළ යුතුව තිබෙනවා. එවැනි සාරවත් ගී නිර්මාණ මඟින් හරියට දහමකින් කියා දෙනවා වගේ ජීවිතය උගන්වන්න පුළුවන් කියා මම විශ්වාස කරනවා.”
ඉසුරු පුතා ඔබේ මෙම ප්‍රසංගයේ ගී නොගයන්නේ ඇයි?
”ඉසුරු පුතා වෙනම එයාගේ අනන්‍යතාව ගොඩ නගා ගනිමින්නේ ඉන්නේ. අනික මං පුතා සමඟ ගැයූ ගීතත් නැහැනේ. මගේ ගීත ගයන්න දෙදෙනෙකු ඕනෙත් නැහැ. මමම ගයනවා.”
ඔබේ කලා දිවියේ ආරම්භය පිළිබඳව කෙටියෙන් පවසනා නම්..?
”වයලීන වාදකයෙකු ලෙස තමයි මතකය අවදි වෙන්නේ. සරත් දසනායකයන් යටතේ වේදිකා නාට්‍ය සඳහා මමත් වයලීන වාදකයකු ලෙස සහභාගී වී තිබෙනවා. පසුව සී.ද.ඇස්. කුලතිලකයන්ගේ ‘ස්වරංගා’ විවිධ ප්‍රසංගයට වයලීන වාදකයකු ලෙසින් සහභාගි වී දැන හඳුනා ගෙන තමයි 1970 දී පමණ ගුවන් විදුලියේ ජන සංගීත පර්යේෂණ වැඩසටහන් තුළින් ගායනයට එක්වුණේ. ‘ගාන තෙල් සඳුන් වරලස’ – ‘බැද්ද වටට සුදු මොරමල් පිපීලා’ සහ ‘දෑතට වළලු’ වැනි ගී තුළින් තමයි මගේ කටහඬ මුලින්ම ශ්‍රාවකයන්ට ඇහෙන්න ගත්තේ. එමෙන්ම ආචාර්ය ප්‍රේමසිරි කේමදාසයන්ගේ සිම්පනි හා චිත්‍රපට ආදියේත් මම වයලීන වාදකයකු ලෙස කටයුතු කළා මට මතකයි.”
වත්මන් සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ නව පරපුර සහ ඔවුන්ගේ ගී නිර්මාණ පිළිබඳ ඔබට හැඟෙන්නේ කෙලෙසද..?
”අපි නම් ආවේ සංගීත විෂයට ගරු කරමින් එය හිස මුදුනේ තබාගෙනයි. අපේ ගුරුවරුන්ට අපි සැලකුවේ ගුරු දෙවිවරු ලෙසයි. එවිටයි අදාළ විෂය (ගායනය හෝ සංගීතය හෝ) නිවැරදිව පිහිටන්නේ. අද නව පරපුර එලෙස නැහැ. විෂය නොදන්නාකම නිසා වර්තමාන නව පරපුරේ ගීතවලට පැවැත්මක් නැහැ. නිසි පද රචනයක්, ගැළපෙන තනු නිර්මාණ නැහැ. අනික අපට ආවේණික වූ ගී කෙත ඔවුන් තෝරා බේරා ගෙන නැහැ.”
”දෙරණ මියුසික් වීඩියෝ” සම්මාන උලෙළට සහභාගි වීමෙන් වරදක් කළෙළ් යයි ඔබට නැඟෙන චෝදනාව ගැන ඔබ කියන්නේ කුමක්ද..?
”මමම කියා ගන්නවා අපි අහිංසකයි කියලා. අපි කාගේවත් හිත් රිදවන මිනිස්සු නෙමේ. හැබැයි අපිත් එම සම්මාන ප්‍රදානයට සහභාගි වුණාට අපි ගියේ (මමයි, මාලනියි, ප්‍රදීපා ධර්මදාසයි) සිංහලකම රැකෙන ඇඳුම් ඇඳගෙනයි. අර පිස්සොත් ආවානේ – හිසේ පැත්තක් ගාගෙන, තෝඩු දාගෙන, කලිසමේ එක කකුලක් දිගටයි අනික කොටටයි ඇඳගෙන, බෑග් කරේ දාගෙන එහෙම. ඒවා අපි අනුමත කළේ නැහැ. කොහොම හරි එවැනි සම්මාන ප්‍රදානයකට අපිට ආරාධනා කරලා ‘දෙරණ’ අපිව අමාරුවේ දැම්මා. ඉතින් මින්පසු දෙරණත් එක්ක මේ ටී.එම්. ජයරත්න නැහැ. දෙරණ වරද්දා ගත්තා. ඒක අපේ නාළිකාවක් වෙන්න බැහැ. ඒක කොහේවත් වෙන රටක නාලිකාවක්. මම පය ගහලා ඉන්න දෙරණ මට ඕනේ. ඒත් ඔය දෙරණ රූපවාහිනිය නම් ටී.එම්. ට එපා.”
1 comments:
May I just say ωhat a сomfort to discоver a perѕоn
that actuallу understanԁs whаt they are diѕcussing
оѵer the internet. You definіtely know how to bring an isѕue to light and make it imρortant.
Moгe peoplе need to reaԁ this and undеrstand this sidе
of your ѕtoгy. Ӏ can't believe you're nоt moгe pоpular becаuѕe
you certainlу haѵe the gift.
Неге is my page Ancient rome is actually a good spot to visit. Ancient rome Accommodations
Post a Comment